Το 2020 ήταν μια πρωτοφανής χρονιά, που δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη. Ο ελληνικός τουρισμός πέρασε –και εξακολουθεί να περνάει– την πιο μεγάλη κρίση του. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε έναν αγώνα επιβίωσης, ο οποίος δεν είναι αγώνας επιβίωσης μόνο του ελληνικού τουρισμού, είναι αγώνας επιβίωσης της κοινωνίας, της οικονομίας και γενικότερα του πλανήτη μας,έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα. Η στρατηγική του ΣΈΤΈ από την αρχή ήταν να κινηθούμε με άξονα τον ρεαλισμό και τη σοβαρή διεκδίκηση. Τα μέτρα που πάρθηκαν όλο αυτό το διάστημα δημιούργησαν ένα δίχτυ ασφαλείας στους εργαζόμενους και στήριξαν τις επιχειρήσεις, επούλωσαν,αλλά δεν έκλεισαν πληγές. Γι’ αυτό και θα συνεχίσουμε στην ίδια κατεύθυνση των δημιουργικών προτάσεων και της διεκδίκησης.
«Η χρονική επέκταση των μέτρων είναι εκ των ουκ άνευ»
Το τελευταίο τρίμηνο του 2020 και το πρώτο τρίμηνο του 2021 είναι οριστικά και 100% χαμένο
για τον τουρισμό. Άρα, το πρώτο σημαντικό ζητούμενο είναι η χρονική επέκταση των μέτρων
τουλάχιστον μέχρι τον Μάρτιο του 2021. Θα υπάρξουν κλάδοι μέσα στον τουρισμό, μην πω όλοι
γιατί είναι πάρα πολύ αλληλένδετοι οι κλάδοι του τουρισμού, που θα χρειαστούν στήριξη για όλο
το πρώτο εξάμηνο του 2021 και κυρίως η αγορά εργασίας. Έίναι το μεγάλο ζήτημα, οι
εργαζόμενοι των επιχειρήσεων.
Έξαιρετικά σημαντική είναι η μείωση του ΦΠΆ έστω και πρόσκαιρα, έστω και για ένα χρονικό
διάστημα να υπάρχει και στα καταλύματα και στο τουριστικό πακέτο, στην υπηρεσία του
τουριστικού πακέτου, αυτό όμως στην κατάλληλη χρονική συγκυρία. Διότι αυτή τη στιγμή δεν
μπορεί κανείς να σκέφτεται εμπορικά, δεν είναι δηλαδή, το λέω απλά, δεν είναι θέμα τιμής, το αν
κάποιος θα ταξιδέψει το 2021.
Το θέμα της ρευστότητας είναι ένα τεράστιο ζήτημα. Υπάρχουν εργαλεία τα οποία έχουν
λειτουργήσει πάρα πολύ καλά. Η επιστρεπτέα προκαταβολή έχει λειτουργήσει εξαιρετικά.
Υπάρχουν άλλα που καθυστερούν. Για παράδειγμα η δεύτερη φάση του εγγυοδοτικού που είναι
αρκετά χρήματα. Έίναι πολύ σημαντικό για εμάς για τον τουρισμό γενικότερα αλλά όχι μόνο για
τον τουρισμό, για τη χώρα, η πρόταση που θα γίνει και οι προτάσεις που θα γίνουν για
χρηματοδοτήσεις μέσα από το Ταμείο Άνάκαμψης.
Το επόμενο διάστημα ο ανταγωνισμός θα είναι αδυσώπητος. Η Ιταλία και η Ισπανία έχουν
καταρρεύσει τη δεδομένη στιγμή. Οταν επανέλθουν θα έχουν σημαντικά ανταγωνιστικές τιμές
και θα ανακάμψουν άμεσα.
«Άνοιξε η αγορά το 2020 και καλώς κάναμε»
Ο τουρισμός «άνοιξε» και απέδειξε ότι μπορεί να ανταπεξέλθει πάρα πολύ καλά σε αυτή την
πρωτοφανή συγκυρία.
Ομως βασικές αγορές μας άργησαν αρκετά να ανοίξουν, για παράδειγμα η Βρετανία τέλος
Ιουλίου και άλλες εισοδηματικά σημαντικές να μην ανοίξουν καθόλου όπως Άμερική και Ρωσία,
με αποτέλεσμα να χαθεί ουσιαστικά και ο Ιούλιος
Ο τουρισμός σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΈΟΔΥ και της Πολιτικής Προστασίας, ο ρόλος
που έπαιξε στη διασπορά της νόσου, ήταν από ελάχιστος έως ανύπαρκτος. Άυτό δεν έγινε από
τύχη, προφανώς το ηλεκτρονικό σύστημα που χρησιμοποιήθηκε στα αεροδρόμια κυρίως -το PLF-
αποδείχθηκε πάρα πολύ καλό. Οι στοχευμένοι έλεγχοι ήταν πάρα πολύ αποτελεσματικοί.
Βασικό μας εργαλείο: η καλή φήμη που έχει η χώρα μας ως προορισμός για τη διαχείριση των
πρωτοκόλλων και τη σωστή λειτουργία της τη δεδομένη στιγμή.
«Στους ανθρώπους του ελληνικού τουρισμού οφείλω ένα τεράστιο Μπράβο»
Έξαιρετικά σημαντικές ήταν οι προσπάθειες όλων των ανθρώπων του τουρισμού. Άπό την μία,
των επιχειρηματιών οι οποίοι χωρίς να έχουν έσοδα, επένδυσαν, αύξησαν τα έξοδά τους για να
κρατήσουν ασφαλείς τις επιχειρήσεις τους και από την άλλη των εργαζομένων, οι οποίοι
εργάστηκαν το καλοκαίρι, οι οποίοι βγήκαν από την ασφάλεια του σπιτιού και μέσα σε ένα
τελείως ανασφαλές ψυχολογικά περιβάλλον, μπόρεσαν, λειτούργησαν, παρείχαν υπηρεσία σε
πολύ αντίξοες συνθήκες. Άυτό αποτελεί παρακαταθήκη για την επόμενη χρονιά.
«Το δεδομένο είναι ότι ο ελληνικός τουρισμός το 2020 έχασε σχεδόν το 80% των εσόδων που είχε το
2019»
Τον Μάιο τοποθετήσαμε τον πήχη για το 2020 με έσοδα 4-5 δισ. (ακραίο σενάριο με τα έως τότε
δεδομένα).
Άναθεωρήσαμε τις εκτιμήσεις μας τον Άύγουστο στα 3-3,5 δισ. αν υπήρχε μια καλή υγειονομική
εξέλιξη.
Το 2021 προβλέπουμε το 50% των εσόδων του 2019 και το τεκμηριώνουμε από τις προβλέψεις
των αεροπορικών εταιρειών και των εταιρειών με δεδομένο ότι η υγειονομική κατάσταση θα
εξελιχθεί καλά.
«Για το 2021 να υπάρξει μια κεντρική ευρωπαϊκή πολιτική κοινή για όλες τις χώρες»
Για την επόμενη ημέρα, αναγκαία θα είναι η συντονισμένη δράση στα ταξίδια και η θέσπιση
ενιαίων κανόνων τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει μπαίνοντας πλέον στο 2021, να
αποφασιστεί κατ’ αρχήν σε κεντρικό ευρωπαϊκό επίπεδο ότι δεν έχει πλέον δικαίωμα η κάθε
χώρα να θέτει τους δικούς της κανόνες, να βάζει τις καραντίνες έτσι όπως το κρίνει και τα λοιπά,
αλλά να υπάρχει ένας ενιαίος κανόνας ο οποίος μπορεί να είναι και αυστηρός. Κατ’ αρχήν, για
παράδειγμα υποχρεωτικό τεστ, ακόμα και στο αεροδρόμιο, αλλά αν δεν γίνει και αν δεν παρθεί
μια τέτοια απόφαση, με αυτό το σκεπτικό, δεν μπορούμε να περιμένουμε οποιαδήποτε μορφή
σοβαρής ανάκαμψης για το 2021.
Τα πράγματα θα είναι δύσκολα και το ξέρουμε. Άκόμα πιο δύσκολα θα έλεγα, γιατί τα
προβλήματα συσσωρεύονται. Δουλεύουμε με όλα τα πιθανά σενάρια για τον επόμενο χρόνο και
σχεδιάζουμε βήμα – βήμα
T