Στοιχεία πολιτισμού που αντιπροσωπεύουν μεγάλη μερίδα του ελληνισμού αναφύονται από τους Σαρακατσάνους. Μία ελληνική, νομαδική φυλή που τα ήθη και η παράδοση της διασώζονται μέχρι σήμερα.
«Οι Σαρακατσάνοι είναι ίσως η μόνη ελληνική, νομαδική φυλή. Μέχρι το 1950, ουσιαστικά ανεβοκατέβαιναν από τις πεδιάδες και τα βουνά του βαλκανικού χώρου, με τα πρόβατά τους. Δεν είχαν μόνιμη κατοικία, αλλά ήταν σκηνίτες ποιμένες. Από το 1950, ενωθήκαμε και ενσωματωθήκαμε με την Μακεδονία. Επειδή ήμασταν πίσω, λόγω του ότι δεν είχαμε μόνιμη κατοικία, με εργατικότητα και τιμιότητα, μπορέσαμε και συνεισφέραμε στις τοπικές κοινωνίες. Μέσα σε 50 χρόνια, όλοι οι Σαρακατσάνοι μπόρεσαν και ενσωματώθηκαν. Οι αρχές και αξίες που πρεσβεύουμε αφορούν την αγάπη για την πατρίδα, την θρησκεία, σεβασμό για την οικογένεια, που αποτελούν σημείο αναφοράς για τους Σαρακατσάνους» περιγράφει μιλώντας στο GRTimes, o Γιώργος Μουτσιάνας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων (Π.Ο.Σ.Σ.).Όπως, εξηγεί, η δράση της Ομοσπονδίας είναι αρκετά πλούσια και στοχεύει στο να διαφυλάξει και να προωθήσει την τεράστια πολιτιστική κληρονομιά των Σαρακατσάνων.
Η Ομοσπονδία είναι το δευτεροβάθμιο όργανο των 50 συλλόγων Σαρακατσάνων που υπάρχουν στον ελλαδικό χώρο και εκπροσωπεί περίπου τους 500 χιλιάδες Σαρακατσαναίους. Είναι από τις λίγες Ομοσπονδίες που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη, με βασικό σκοπό να συντονίζει τις δράσεις των συλλόγων και να παράγει πολιτιστικό έργο.
«Μέσα από την Ομοσπονδία, επιδιώκουμε να ενισχύσουμε την διατήρηση της παράδοσης και του πολιτισμού μας. Την πολιτισμική μας κληρονομιά προσπαθούμε να τη μεταλαμπαδεύσουμε στη νέα γενιά. Κάνουμε δράσεις σε συνεργασία με τους συλλόγους, ούτως ώστε μέσα από την αναβίωση της παράδοσης, να γευτούν και οι νέοι αυτές τις χαρές. Η παράδοση για εμάς είναι πολιτισμός» σημειώνει ο κ. Μουτσιάνας.
Ο Γιώργος Μουτσιάνας, Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων
200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, με πρωταγωνιστές τους Σαρακατσάνους
Ο Κατσαντώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Γιακατάς, ο Δίπλας, καθώς και πολλοί άλλοι οπλαρχηγοί συγκαταλέγονται στους Σαρακατσάνους που πρωταγωνίστησαν στον αγώνα του 1821. «Οι Σαρακατσάνοι είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση ορόσημο στην Ευρωπαϊκή ιστορία» αναφέρει ο κ. Μουτσιάνας, ο οποίος επισημαίνει την επιθυμία τους να συμμετέχουν ενεργά στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από τον Επαναστατικό Αγώνα.Ήδη, πριν ένα μήνα συναντήθηκαν με την Οργανωτική Επιτροπή του 2021 στην Αθήνα και έκαναν τις προτάσεις τους. «Ετοιμάζουμε μια ταινία για τον προεπαναστατικό ήρωα, Αντώνη Κατσαντώνη, την οποία προετοιμάζουμε εδώ και τρία χρόνια. Υπάρχει το σενάριο, οι εθελοντές αλλά και η επιλογή των τοποθεσιών στα Άγραφα και τα Ιωάννινα, όπου σχεδιάζουμε να γυριστεί. Κάναμε μια πρόταση να χρηματοδοτήσει η Οργανωτική Επιτροπή του ’21 αυτή την ταινία» λέει ο κ. Μουτσιάνας.
Παράλληλα, έκτακτη σύσκεψη πραγματοποιήθηκε, από τον Υφυπουργό Εσωτερικών (Μακεδονίας και Θράκης), κ. Θεόδωρο Καράογλου, με κρατικούς φορείς του Πολιτισμού και Ομοσπονδίες, ούτως ώστε να συντονιστούν ενιαίες δράσεις που θα αναδείξουν τον καθοριστικό ρόλο και την πολυσύνθετη προσφορά της βόρειας Ελλάδας στην Επανάσταση του 1821.
«Για την ώρα η ανταπόκριση είναι θετική και από την Αθήνα, και από τον κ. Καράογλου. Αναφορικά με τον κόσμο, βλέπουμε πως θέλει να γιορτάζει ότι έχει σχέση με την παράδοση και τον πολιτισμό. Είναι ένα ορόσημο τα 200 χρόνια από την Επανάσταση και εμείς θέλουμε να τιμήσουμε τους προγόνους ήρωες μας.
Είμαστε στη διάθεση να βοηθήσουμε με τους συλλόγους μας, έχουμε και την τεχνογνωσία και την οργάνωση και να ανταποκριθούμε σε όποια μορφή εκδήλωσης χρειάζεται».
Χωρίς αντάμωμα λόγω COVID-19
Το πανελλήνιο αντάμωμα, που πραγματοποιείται το τελευταίο σαββατοκύριακο του Ιουνίου, θεωρείται μια από τις κορυφαίες εκδηλώσεις των Σαρακατσάνων. Φέτος λόγω της πανδημίας ωστόσο ακυρώθηκε. » Με το αντάμωμα συστηνόμαστε στους μη Σαρακατσάνους, Στις «καλές εποχές’ είχε πάνω από 20 χιλ. κόσμο. Για δεύτερη φορά μετά από σαράντα χρόνια δεν πραγματοποιήθηκε. Ορθώς δεν έγινε, πρέπει όλοι να δείξουμε υπευθυνότητα στο κάλεσμα της πολιτείας και στην ανάγκη που υπάρχει, για να μπορέσουμε ξεπεράσουμε τον κορωνοϊό».Ιδιαίτερης σημασίας πρόκειται να είναι το αντάμωμα που θα πραγματοποιηθεί το 2021. » Με το καλό να ανταμώσουμε του χρόνου, σε ένα επετειακό αντάμωμα καθώς θα γιορτάσουμε και τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, μια ιδανική συγκυρία για να αναδείξουμε τον αγώνα των Σαρακατσάνων».
Φέτος το καλοκαίρι θα πραγματοποιηθεί η 3η Βιωματική Σαρακατσάνικη Κατασκήνωση, στην Κρυοπηγή Χαλκιδικής, σε συνεργασία με το YUPPI CAMP. Η κατασκήνωση θα διαρκέσει μια εβδομάδα, την περίοδο 20 – 27 Αυγούστου.»Είναι η πρώτη δραστηριότητα που προσπαθούμε να οργανώσουμε μετά τον κορωνοϊό, τηρώντας τα υγειονομικά πρωτόκολλα που απαιτούν οι συνθήκες. Δίνουμε την ευκαιρία στα παιδιά μας μέσα από τις χαρές που τους προσφέρει η κατασκήνωση, να γνωρίζουν την παράδοση μέσα από το βίωμα» εξηγεί ο κ. Μουτσιάνας.
Με βλέμμα στη νέα γενιά και στόχο τη μετάδοση της τεράστιας πολιτιστικής κληρονομιάς των Σαρακατσάνων, η Ομοσπονδία σε συνεργασία με τον σύλλογο Σαρακατσαναίων νομού Πιερίας «Κατσαντώνης» δημιούργησαν τα σαρακατσάνικα παραμύθια. «Ουσιαστικά είναι τα παραμύθια που λένε οι Έλληνες σε σαρακατσάνικη λαλιά, έτσι ώστε να είναι μια παρακαταθήκη για τα παιδιά μας και να τους βοηθάει να προσελκύσουν την παράδοση μέσα από το παιχνίδι και το παραμύθι».
Επικείμενες εκλογές στην Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Σαρακατσαναίων
Ο κορωνοϊός εκτός από το αντάμωμα, ανέβαλε και τις εκλογές της Ομοσπονδίας. Κατά πάσα πιθανότητα, θα γίνουν το Σεπτέμβριο, εφόσον πρώτα πραγματοποιηθούν εκλογές στους συλλόγους».«‘Όλο αυτό το διάστημα, ο κόσμος αγκάλιασε την πολύ καλή προσπάθεια που κάνουμε. Εμείς, θα συνεχίσουμε το έργο μας, και ευελπιστούμε οι εκλέκτορες από όλη την Ελλάδα να αξιολογήσουν την δύσκολη προσπάθεια που κάναμε σε δύσκολες εποχές. Με προσωπικά μας έξοδα, επιχορήγηση μηδέν τα τελευταία 8 χρόνια, με εθελοντισμό και αγάπη , προσπαθούμε να κρατήσουμε ψηλά την Ομοσπονδία» καταλήγει ο κ. Μουτσιάνας. https://www.grtimes.gr/